terug naar Archief


LEZINGEN EN BIJEENKOMSTEN VAN 2014

map

- 10 januari   Marjan Spijkers en Carla Joustra : "Het Noorderlicht"noorderlicht

 Van oudsher hebben mensen geprobeerd het noorderlicht te begrijpen en te verklaren. Verschillende culturen benoemen in hun folklore en mythologieën dit bijzondere lichtverschijnsel. De Samen, de oorspronkelijke bewoners van Noord Scandinavië, zagen het noorderlicht als een teken van hun voorvaderen die in contact probeerden te komen met de levenden, anderen zagen er een zwaan in die vast zat in het ijs van de Noordpool. Vandaag de dag reizen veel toeristen naar het hoge noorden om dit wonderbaarlijke spektakel met eigen ogen te zien. Tijdens deze lezing hoorden wij meer over het noorderlicht in volksverhalen en onderzoek naar de herkomst van het noorderlicht van vroeger tot nu. Op een toegankelijke manier werd uitgelegd wat noorderlicht of poollicht nu eigenlijk is en waar je op moet letten als je het te zien wilt krijgen. Tot slot volgden enkele tips over het fotograferen van noorderlicht en natuurlijk kregen we het noorderlicht uitgebreid te zien. Marjan en Carla vertoonden een groot aantal afbeeldingen van het noorderlicht op het projectiescherm. Samen hebben ze de reisorganisatie Fru Amundsen opgericht, die zich toelegt op het organiseren van bijzondere noorderlichtreizen. ‘Fru’ is Noors voor ‘mevrouw’ en ‘Amundsen’ verwijst naar de Noorse ontdekkingsreiziger Roald Amundsen. Dus “Fru Amundsen” staat voor “Ontdek Noorwegen”!
Dit was een bijzondere avond, niet alleen omdat rtv Oost aanwezig was, maar ook omdat er zeer veel belangstelling was. Er waren 95 mensen aanwezig, 65 leden en 30 gasten.

 

- 14 februari   Algemene ledenvergadering en na de pauze een lezing door Erik Wijn: “Een winters avontuur onder en boven de Poolcirkel”winter

Na verschillende zomervakanties moest het er een keer van komen om in de wintertijd naar het noorden van Scandinavië te vertrekken. Lies en Erik waren er ondertussen wel achter gekomen dat er dan ook veel te beleven valt. Na het nodige voorbereidingswerk waren ze er begin 2012 klaar voor! Het plan was om naar Luleå te reizen en daar Gammelstads kyrkstad te bezoeken, dan verder naar de Vintermarknad in Jokkmokk om vandaar door te trekken naar Narvik en ze hoopten ondertussen ook nog het Noorderlicht te kunnen waarnemen. Vanwege de winterse omstandigheden niet met eigen vervoer maar alles met het openbaar vervoer, vliegtuig, bus en trein en waar nodig te voet.

Het is een avontuur met veel nieuwe belevenissen geworden! Met wat hindernissen, door o.a. zeer lage temperaturen zijn ze gedurende 3 weken in het noorden van Scandinavië geweest. Met het vliegtuig naar Luleå, met de bus naar Jokkmokk, met de trein naar Kiruna en Narvik en tenslotte met het vliegtuig van Evenes op de Lofoten via Oslo terug naar Nederland. Aan de hand van een interessante presentatie is Erik erin geslaagd om de aanwezigen deze bijzondere winterreis mee te laten beleven.

 

- 14 maart   Jeannet Appelo: "Hollanders in Noorwegen, interactie in de Gouden Eeuw"appelo

Waarom is het Noors vol Nederlandse gezegdes? Hoe zit het met alle in Nederland geproduceerde voorwerpen in Noorse huishoudens, en de Nederlandse namen van veel Noren? We keken naar de periode tussen 1550 en 1750, en we hoorden niet alleen bijzonderheden over de Noorse emigrant op weg naar Nederland maar ook over de handel van Hollanders in Noorwegen. Met sprekende tekeningen en schilderijen van onder andere kleding, interieur en gerechten.
Na de pauze volgde een Quiz. Het ging over namen, cijfers en locaties die in de zojuist gehouden lezing aan de orde waren geweest. De winnaar kreeg een exemplaar cadeau van het boek ‘Thuis in Noorwegen -- Nederlandse emigranten vertellen’.
Het boek, waarin de belevenissen van 15 families beschreven werden, was ook na afloop met korting te kopen.
Jeannet Appelo is een schrijver die zich interesseert in onderwerpen als emigratie, integratie en cultuurverschillen. Geboren in Nederland en opgegroeid in Noorwegen, keerde zij op haar vierentwintigste terug naar Nederland als freelance journalist en student in de culturele antropologie. Vandaag werkt Jeannet als tekstschrijver, vertaler en journalist met haar eigen bureau De Taalkamer.

 

- 11 april   Barend Peuscher: "Gotland met Fårö en Stora Karlsö"gotland

Aan de hand van twee PowerPoint-presentaties  nam Barend Peuscher , documentair- fotograaf en bioloog, ons mee naar het Zweedse Oostzee-eiland Gotland met Fårö  en Stora Karlsö.
De imposante hoofdstad Visby ,stad van rozen en ruïnes, kwam uitgebreid in beeld.
Gotland, met z'n rijke cultuurgeschiedenis, wordt wel eens het eiland met de 100 kerken genoemd, kerken met prachtige gebrandschilderde ramen en fraaie muurschilderingen. De verhalen, verbonden aan de mystieke " beeldstenen ", voerden ons mee naar het begin van onze jaartelling.
Het eiland Stora Karlsö is bij natuurliefhebbers in Zweden een begrip. Het natuurreservaat, na het Yellowstone Park het oudste natuurreservaat in de wereld, is het broedgebied van tienduizenden zeekoeten en alken. Filmbeelden uit de tv-documentaire "Östersjöns Fågelberg ", die Barend Peuscher in opdracht van de beheerscommissie van het eiland maakte, waren ook in de presentatie opgenomen. We zagen hoe jonge zeekoeten eind juni van de 60 meter hoge rotswand  naar beneden fladderen en hoe ze i.v.m. een trekonderzoek werden gevangen, geringd en gewogen.
Ook de velden met duizenden bloeiende orchideeën kwamen, samen met andere zeldzame planten, uitgebreid aan bod.
Barend Peuscher was al  tientallen jaren als documentair-fotograaf en bioloog  betrokken bij onderzoek op Stora Karlsö.

 

- 9 mei   Anneke Goudkuil: "Speelmansmuziek"goudkuil

Tijdens deze bijeenkomst werd op de gebruikelijke wijze aandacht geschonken aan de herdenking van Norges Nasjonalsdag op 17 mei.
Sinds 1991 legt Anneke Goudkuil zich beroepsmatig toe op het geven van muzieklessen. Ze volgde vele cursussen op het gebied van de volksmuziek en deed de opleiding theorie lichte muziek. Ze is lid van Spillemandskredsen. Deze speelmansvereniging zet zich in voor onderzoek naar en behoud van kennis over de Deense volksdansmuziek. Ze volgde er de speelmansopleiding. Ze speelt graag dansmuziek en ze vertelt net zo gemakkelijk over technische zaken als over de herkomst van de muziek. We kenden Anneke reeds van eerdere optredens binnen onze vereniging.
Met speelmansmuziek wordt instrumentale, volkseigen muziek uit Scandinavië bedoeld. Dit muziekgenre heeft altijd een centrale rol gespeeld in de volksdansmuziek en doet dat nog steeds. Er zijn overeenkomsten en verschillen op te merken tussen muziek uit Noorwegen, Zweden en Denemarken. Ter illustratie beluisterden we enkele opnames van oude en hedendaagse speelmansmuziek. Na afloop was er voor de liefhebbers gelegenheid om nog even te dansen op levende muziek.

 

- 20 juni   Sankt Hansviering sankt hans

De onofficiële Sankt Hansviering was weer verzorgd door Karin Ebbens bij hen thuis in Saasveld. Zie de Nieuwsbrieven van 2014.

 

- 12 september   Bert Hummel: "Een geologische voorjaarsvakantie op Møn en Sjælland" mon

In het voorjaar van 2010 heeft Bert samen met zijn vrouw Ali een (geologische) vakantie in Denemarken doorgebracht. Zij kampeerden op de punt van het eiland Møn en maakten uitstapjes naar de grote kalkgroeve in Fakse en naar de krijtkust van Stevns Klint op het eiland Sjælland.
Op Møn hebben ze diverse lange wandelingen gemaakt door de natuur waar de voorjaarsbloemen uitbundig bloeiden. Meerdere dagen hebben ze doorgebracht op het kiezelstrand van de krijtkust om te zoeken naar fossielen.
Naast de wandelingen en het fossielen zoeken hebben ze ook wat cultuur gesnoven.
Deze avond vertelde hij ons middels een PowerPoint presentatie over hun ervaringen in dit gedeelte van Denemarken.
Ook had hij enkele fossielen meegenomen.

 

- 10 oktober   Barbro Hilwig-Sjöstedt: "400 jaar Vriendschap tussen Nederland en Zweden"400 jaar zweden

Het was fantastisch dat juist één van de oprichters van onze vereniging (de SVT) deze avond over dit onderwerp een voordracht kon houden in dit vriendschapsjaar.
Op 5 april 1614 werd een overeenkomst getekend over de Vriendschap tussen Nederland en Zweden. Dit jaar vierden we het 400-jarig bestaan van die Vriendschap. Barbro heeft gedurende 30 jaar gewerkt voor deze twee landen en ze heeft in die periode geprobeerd deze vriendschap te doorgronden. Daarom kon ze ons als geen ander zo’n unieke inkijk geven in de onderlinge verhoudingen. Ze presenteerde ons een bijzonder verhaal, in woord en in beeld, dat zich uitstrekte van Erasmus tot Vreeswijk. Ze vertelde ons veel bijzonderheden over de overeenkomsten maar ook over de duidelijke verschillen in deze twee liberale samenlevingen. Het was een hele interessante avond.

 

- 14 november   Janke Klok: "De moderne doorbraak in de Scandinavische kunst, Kunstenaars en kunst uit het Noorden op reis door Europa"janke klok

In de dynamische periode 1850-1930 vindt een intensieve uitwisseling plaats tussen beeldende kunstenaars uit heel Europa, o.a. in vele internationale kunstenaarskolonies, die zich uitstrekken van Åland tot Barbizon, van Fleskum, Skagen en Bornholm tot Worpswede en Scheveningen.
Van 1880-1920 zien we ook dat er in de beeldende kunst in Scandinavië sprake is van een Moderne doorbraak. Het is een overgang van een nationaal romantische en geëngageerde, realistische kunst naar een symbolische en modernistische kunst. Aan de hand van een keuze uit schilderijen, een inkijkje in de Scandinavische cultuurgeschiedenis en een kennismaking met de Europese kunstenaarskolonies, werd ingegaan op de staat van verandering waarin de beeldende kunst in het Noorden zich in deze periode bevond en hoe die zijn weg vond naar het vaste land van Europa. Dit werd ons geïllustreerd aan de hand van een aantal foto’s uit de catalogus van de tentoonstelling “Nordic Art” in het Groninger Museum in 2012.
Janke Klok is verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen waar ze haar proefschrift schreef over de verbeelding van de stad door vier vrouwelijke auteurs: “De Noorse literaire Feminapolis 1880-1980” (2011). Ze publiceert over Scandinavische literatuur, doet onderzoek naar de culturele overdracht
tussen het Noorden en Nederland en is redacteur van o.a. de Wilde aardbeien.  Ze vertaalde proza en poëzie van uiteenlopende Noorse auteurs.

 

- Zaterdag 13 december:  "Luciaviering in de Stefans-Hof te Borne"lucia

Ook dit jaar was de Luciaviering weer een gezellige afsluiting van het verenigingsjaar.
In de versierde Stefans-Hof zorgde het trio Violet voor de muziek.
Trio Violet bestaat uit Wendy (blokfluit en doedelzak), Hester (vijfsnarige viool en cello) en Coca (harp). Alle aanwezigen hebben genoten van de bijzondere muziek., waarop ook gedanst kon worden.
In de tåg liepen 10 volwassenen mee en 4 kinderen. Karin Ebbens krijgt het toch ieder jaar weer voor elkaar om deze feestelijke optocht samen te stellen. Ook werd er prachtig gezongen. Het lekkers dat door Karin was gebakken ging er in als Zweedse koek. Ook de traditionele glögg van Henk van Zijl werd uiteraard weer geschonken.
Iedereen kon zijn hart ophalen aan de heerlijke kanelbullar, lussekatter en pepparkakor.
Een mooi kerstverhaal over "Egon en Tomtenisse" dat door Bouke was uitgezocht en erg leuk door hem werd voorgedragen, trok de volle aandacht van de kinderen (en volwassenen). Hierbij werden leuke plaatjes vertoond op het projectiescherm.


logo

terug naar Archief